Quai bị được gọi là bệnh chàm bàm, là một bệnh lây truyền do virus Paramyxovirus gây nên. Bệnh thường hay gặp ở trẻ nhỏ 5-8 tuổi, cả trẻ lớn chưa được tiêm phòng quai bị và lứa tuổi vị thành niên chưa có miễn dịch quai bị, người lớn cũng có thể mắc nhưng tỷ lệ là thấp hơn.
Các nơi công cộng như trường học, nhà trẻ là nơi dể bùng phát dịch nhất.
Chính vì thế bạn nên tìm hiểu những nguyên nhân gây bệnh, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị bệnh Quai bị để tránh những nguy cơ và biến chứng xảy ra với bạn và gia đình.
1.Nguyên nhân gây bệnh quai bị:
- Do virus Paramyxovirus lây truyền qua đường hô hấp và đường ăn uống, qua những giọt nước bọt khi bệnh nhân nói, ho, hắt hơi, khi dùng chung những vật dụng cá nhân.
- Virus quai bị có khả năng tồn tại trong nước tiểu khoảng 2-3 tuần.
- Khả năng tồn tại: vi rút có thể tồn tại khá lâu ở môi trường ngoài cơ thể từ 30 – 60 ngày ở nhiệt độ 15 - 20oC.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh quai bị:
- Khi mới nhiễm virut quai bị bệnh nhân thấy khó chịu, sợ gió, nhức đầu, đau tai, khó nhai (xuất hiện khoảng 1-2 ngày).
- Bệnh nhân bị sốt cao (39 – 40oC) trong 3 – 4 ngày, chảy nước bọt.
- Một bên má bắt đầu sưng to, sau 1 hoặc vài ngày lan sang bên kia gây đau khi nuốt nước bọt.
- Chỗ sưng đau nhưng không tấy đỏ, da bóng lên, ấn không lún, không hoá mủ, họng hơi đỏ.
3. Biến chứng bệnh quai bị:
- Viêm não, viêm màng não (triệu chứng nhức đầu nghiêm trọng và cứng cổ).
- Viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn (dấu hiệu chủ yếu là tinh hoàn sưng to, đau).
- Viêm buồng trứng (nữ thấy tức bụng và đau khi sờ nắn).
- Vô sinh.
- Ngoài ra còn có các biến chứng khác như: viêm cơ tim, viêm tuyến giáp, viêm tuyến lệ …
- Đối với phụ nữa mang thai có thể xảy thai và sinh con dị dạng.
- Ngoài ra bệnh còn rất nhiều biến chứng nguy hiểm khác, chính vì vậy hãy quan tâm đến bản thân hơn để phát hiện bệnh sớm hơn và điều trị kịp thời.
4. Cách điều trị quai bị:
Cách li 2 tuần tính từ lúc phát hiện mắc bệnh, để phòng tránh lây lan cho người khác.
Bệnh quai bị hiện chưa có thuốc đặc trị. Khi có các dấu hiệu quai bị cần đi khám để chẩn đoán xác định. Nếu đúng là quai bị, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách chăm sóc ở nhà:
Hạ nhiệt bằng cách lau mình bằng nước ấm (không được lau bằng nước lạnh). Có thể cho dùng Paracetamol để hạ sốt và giảm đau.
Uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng có bán tại các hiệu thuốc nhằm chống khô miệng.
Ăn loãng hoặc ăn bằng ống hút (nếu nuốt khó).
Nằm trên giường với một chai nước nóng bọc trong khăn để áp vào bên má đau.
Không được nô đùa chạy nhảy vì những hoạt động này rất dễ dẫn đến biến chứng ở tinh hoàn.
Cần tới bệnh viện ngay khi có các biểu hiện biến chứng.
5. Cách phòng bệnh quai bị:
Tiêm vacxin phòng bệnh quai bị, bắt đầu từ 12 tháng tuổi trở lên có thể tiêm phòng bệnh quai bị, để cơ thể miễn dịch với bệnh quai bị trong một thời gian dài hoặc có thể suốt đời.
Những người đã tiếp xúc với bệnh nhân bị quai bị mà chưa tiêm vắc xin phòng bệnh thì cần phải tiêm vắc xin phòng bệnh quai bị ngay để có thể bảo vệ bản thân tránh nhiễm bệnh quai bị. Lưu ý cần tiêm vắc xin phòng quai bị không quá 72h sau khi tiếp xúc với người mắc bệnh quai bị.
Người mắc bệnh quai bị cần đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác phòng tránh lây nhiễm bệnh cho người khác.
Ngoài ra có thể cải thiện chế độ dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng của cơ thể, giữ gìn vệ sinh thân thể, đặc biệt đường hô hấp.
Trên đây là cách nhận biết điều trị và phòng bệnh quai bị, mong rằng những kiến thức trên sẽ giúp ích trong việc bảo vệ sức khỏe cho bạn và những người thân yêu.
Y Tế Trường